Dẫn Nhập KT 1 - Dẫn nhập Na-hum

admin

Dâng hiến cho công việc Chúa

Dẫn Nhập Kinh Thánh 1

Dẫn nhập Na-hum

Các niên đại
Ma-na-se làm vua Giu-đa năm 697 TC.
Ashurbanipal làm vua A-sy-ri năm 669 Tc.
Thê-bết thất thủ, Na-hum trở thành nhà tiên tri, năm 663 TC.
Giô-si-a làm vua Giu-đa, Sô-phô-ni trở thành nhà tiên tri năm 640 TC.
Giê-rê-mi trở thành nhà tiên tri, năm 627 TC.
Ni-ni-ve sụp đổ, năm 612 TC.
A-sy-ri bị chinh phục hoàn toàn, năm 609 TC.
Người Ba-by-lôn với trận đánh Cạt-kê-mít năm 605 TC.
Giu-đa sa vào tay Ba-by-lôn năm 586 TC.
Lời giới thiệu
Tiếng còi ré lên xé không khí, và mọi hoạt động trên sân bóng đều đột ngột dừng lại. Chỉ vào vận động viên phạm lỗi, viên trọng tài thét lên “Lỗi!”.
Luật lệ, lỗi lầm và những quả phạt là một phần của bất cứ trò chơi thể thao nào, và chúng được các trọng tài, thẩm phán và nhiều quan chức khác nữa điều chỉnh và áp dụng chặt chẽ. Tất cả những người tham dự đều biết rằng các ranh giới phải được xác lập, cách chơi phải được điều khiển, bằng không, cuộc thi tài sẽ thoái hoá để chỉ còn là một cảnh hỗn loạn.
Trong thế gian này cũng có các quy luật nũa, tức là các ranh giới và quy luật cho cách sống, được Đức Chúa Trời xác lập. Nhưng loài người - cả nam lẫn nữ - vẫn thường xuyên vi phạm các quy tắc ấy bằng cách che giấu các lỗi lầm của họ hoặc phóng đại các vi phạm của người khác và tuyên bố rằng mọi sự cần phải được thực hiện cho phải phép. Đức Chúa Trời gọi đó là tội - tức là việc cố ý không tuân thủ, chống lại quyền cai trị kiểm soát của Ngài hoặc lạnh nhạt dửng dưng. Và thỉnh thoảng mọi sự việc có vẻ như những kẻ vi phạm lại thành công - chẳng có tiếng còi thổi, chẳng có lời tuyên bố vi phạm nào cả, và những cá nhân độc tài độc đoán lại cầm quyền cai trị. Tuy nhiên, sự thật là cuối cùng thì rồi công lý cũng sẽ được phục vụ trong thế gian. Đức Chúa Trời sẽ sắp xếp mọi kết toán.
A-sy-ri là cường quốc hùng mạnh nhất trên đất này. Kiêu ngạo, tự thị tự mãn về lực lượng quân sự của mình, nó đã cướp phá đàn áp, tàn sát các nạn nhân của mình. Mới một trăm năm trước đây, Giô-na đã truyên giảng trên các đường phố của đô thị lớn Ni-ni-ve; dân chúng đã được nghe bức thông điệp của Đức Chúa Trời và đã xây bỏ tội lỗi. Nhưng chỉ một thế hệ sau đó - điều ác lại ngự trị, và nhà tiên tri Na-hum đã phải công bố sự phán xét đối với dân tộc xấu xa gian ác ấy. Ni-ni-ve được gọi là một “thành đổ máu” (NaNk 3:1), một thành phố hung ác (NaNk 3:19), còn dân A-sy-ri thì bị phán xét vì thói tự phụ tự mãn (NaNk 1:1), thờ thần tượng (NaNk 1:14), giết người, nói dối, gian lận, và bất công xã hội (NaNk 3:1-19). Do tội lỗi của họ, Na-hum đã tiên báo rằng dân tộc hùng cường và kiêu ngạo đó sẽ bị hoàn toàn tiêu diệt. Và kết thúc đã đến trong vòng 50 năm.
Trong việc phán xét A-sy-ri và thành phố thủ đô của nó là Ni-ni-ve này, Đức Chúa Trời cũng phán xét cả một thế gian tội lỗi. Và bức thông điệp thì thật là rõ ràng - sự không vâng lời, phản loạn, và bất công sẽ không thể nào thắng được, mà sẽ bị một Đức Chúa Trời công chính và thánh khiết đang cai trị trên cả đất này, trừng phạt nghiêm khắc.
Trong khi đọc sách Na-hum, hãy nhận thức cơn thịnh nộ của Đức Chúa Trời trong khi Ngài báo thù tội lỗi và đưa công lý đến. Sau đó bạn hãy quyết định sống dưới sự chỉ dẫn của Ngài và trong các luật lệ, lệnh truyền, và hướng dẫn của Ngài cho đời sống.
Các đặc điểm quan trọng:
Chủ đích: Để công bố sự phán xét của Đức Chúa Trời trên A-sy-ri và để an ủi Giu-đa với chân lý này.
Trước giả: Na-hum
Đọc giả: Cho dân chúng Ni-ni-ve và Giu-đa.
Niên đại viết sách: Đâu đó trong giai đoạn thi hành chức vụ tiên tri của Na-hum (có lẽ giữa những năm 663 và 612 TC)
Bối cảnh: Lời tiên tri riêng biệt này được công bố sau khi Thê-lết thất thủ năm 663 TC (NaNk 3:8-10).
Câu chìa khoá: “Đức Giê-hô-va là tốt lành, làm đồn lũy trong ngày hoạn nạn, và biết những kẻ ẩn náu nơi Ngài. Ngài dùng nước lụt hủy diệt chỗ nó, và đuổi kẻ thù nghịch mình vào sự tối tăm. Các ngươi sẽ lập mưu gì nghịch cùng Đức Giê-hô-va? Ngài sẽ diệt hết cả sẽ chẳng có tai nạn dậy lên lần thứ hai” (NaNk 1:7-9).
Địa điểm chính: Ni-ni-ve
Bố cục:
1. Ni-ni-ve bị phán xét (NaNk 1:1-15)
2. Ni-ni-ve bị đoán phạt (NaNk 2:1-3:19)
Ni-ni-ve thủ đô của đế quốc A-sy-ri, là đề tài cho lời tiên tri của Na-hum. Tin tức về việc nó sắp bị tiêu diệt là một lời an ủi cho Giu-đa, vốn đang bị A-sy-ri đô hộ. Giu-đa sẽ không còn bị bắt buộc phải cống nộp để bảo đảm là mình sẽ không bị tấn công nữa. Giu-đa được an ủi khi biết rằng Đức Chúa Trời vẫn còn nắm quyền kiểm soát. Ni-ni-ve là một tấm gương cho tất cả các nhà cầm quyền và các dân các nước trên thế giới hiện nay. Đức Chúa Trời cầm quyền tể trị trên tất cả, kể cả những kẻ trông có vẻ như bất khả chiến bại. Chúng ta có thể tin quyết rằng quyền năng và công lý của Đức Chúa Trời có ngày sẽ chinh phục mọi xấu xa gian ác.
Các đại đề mục:
Luận đề: Đức Chúa Trời phán xét
Lời giải thích: Đức Chúa Trời sẽ phán xét thành phố Ni-ni-ve vì các tội thờ thần tượng, tự phụ tự mãn và áp bức bóc lột của nó. Tuy A-sy-ri là một thế lực quân sự hàng đầu thế giới, Đức Chúa Trời sẽ hoàn toàn tiêu diệt dân tộc “bất khả chiến bại” này. Đức Chúa Trời không cho phép một người nào hay thế lực nào tiếm quyền hay chế nhạo uy quyền của Ngài.
Tầm quan trọng: Bất cứ ai cứ giữ thái độ tự phụ tự mãn và chống lại uy quyền của Đức Chúa Trời đều sẽ phải trực diện với cơn thịnh nộ của Ngài. Chẳng hề có một nhà cầm quyền hay dân tộc nào có thể thoát được bằng cách chối bỏ Ngài. Chẳng hề có môt cách nào trốn tránh được sự phán xét của Ngài. Còn những ai giữ lòng tin cậy Đức Chúa Trời sẽ được bảo vệ an toàn mãi mãi.
Luận đề: Đức Chúa Trời cai trị
Lời giải thích: Đức Chúa Trời cai trị trên cả đất này, kể cả trên những kẻ không nhìn nhận Ngài. Đức Chúa Trời là Đấng Toàn Năng, nên chẳng có ai phá hỏng được các kế hoạch của Ngài. Đức Chúa Trời sẽ chiến thắng bất cứ kẻ nào thách đố Ngài. Quyền năng của loài người chống lại Đức Chúa Trời chỉ là phí công vô ích.
Tầm quan trọng: Nếu bạn có lo âu sợ hãi những loại vũ khí, đạo quân hay con người có thế lực nào, khá nhớ rằng chỉ một mình Đức Chúa Trời mới có thể thật sự cứu vớt bạn khỏi sự lo sợ hoặc áp bức. Chúng ta phải đặt lòng tin vào Đức Chúa Trời vì chỉ một mình Ngài mới là Đấng cai trị mọi sự trong lịch sử, trên đất này và đời sống chúng ta.